Filozofia Współczesna - 27.02.2011.r,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Filozofia Współczesna – 27.02.2011.r. 1. Podział sądów logicznych Kanta: - sądy analityczne i syntetyczne Sądy analityczne to takie, które nie zawierają nowej wiedzy. Sądy syntetyczne zawierają nową wiedzę. - sądy aposterioryczne i aprioryczne Sądy aposterioryczne powstają po doświadczeniu i są od tego doświadczenia zależne. Sądy aprioryczne to sądy, które powstają przed doświadczeniem, a więc są od tego doświadczenia niezależne. 2. Kant wyróżnił najważniejszy rodzaj sądów, tj. sądy syntetyczne priori. Takie, które zawierają nową wiedzę, ale od doświadczenia są niezależne. Spróbował poszukać tych sądów i odnalazł je w następujących dyscyplinach nauki: w geometrii, matematyce i czystym przyrodoznawstwie (inaczej – w mechanice). O tym pisał w pracy pod tytułem „Prolegomena”. Kant oznaczał i pytał, co te sądy łączy. Doszedł do wniosku, że te sądy w trzech dyscyplinach mają ten sam temat, tzn. dotyczą one czasu i przestrzeni. 3. Podział kantowskiej teorii poznania: - Część I – estetyka transcendentalna – miała się ona zajmować apriorycznymi kategoriami wytworzonymi przez nasze zmysły, czas i przestrzeń. - Część II – analityka transcendentalna – zajmowała się apriorycznymi kategoriami naszego rozsądku. - Część III – dialektyka transcendentalna – miała się zajmować kategoriami apriorycznymi naszego rozumu. Wiedzę intelektualną Kant dzielił na rozsądek i rozum. 4. Kantowska koncepcja czasu i przestrzeni – nazywa się koncepcją subiektywistyczną. W procesie poznania doświadczamy wyobrażeń. Ich natura jest naturą dwoistą, bo na wyobrażenia składają się wrażenia, które są wynikiem reakcji samych narządów zmysłowych na rzeczywistość. Tłumaczył Kant, że czas i przestrzeń nie są to własności świata, a są to własności podmiotu (naszych zmysłów). Taka musi być ich natura. Wynika z tego, że czas i przestrzeń są konieczne i powszechne, muszą mieć charakter aprioryczny, czyli dane przed doświadczeniem. Świat, który istnieje naprawdę to kantowska rzecz sama w sobie. Nie możemy do niej dotrzeć i poznać, bo nie można usunąć czasoprzestrzeni – agnostycyzm. Kant twierdził, że tak naprawdę możemy poznać tylko poziom wrażeń. Wrażenia to inaczej fenomeny. Fenomenalizm – poznanie zjawiskowej strony świata. Rzecz sama w sobie to inaczej noumeny. 5. Kant dokonał przewrotu w filozofii. Nazwał swoje dokonanie przewrotem kopernikowskim. Odwrócił tradycyjny sposób myśli filozoficznej. Na przewrót kopernikowski Kanta składają się dwie tezy: - rolę aktywną w procesie poznania pełni podmiot, a nie przedmiot. To podmiot kształtuje przedmiot. Nie ma przedmiotu bez podmiotu. - pojęcia nie powstają po doświadczeniu, ale są dane przed doświadczeniem i to doświadczenie warunkują. Myśl Kanta o aktywności roli podmiotu w procesie poznania stanie się wyznacznikiem współczesnego myślenia filozoficznego. 6. Aprioryzm Kanta – pogląd o teorii poznania. Aprioryzm Kanta jest to kompromisowe rozstrzygnięcie sporu pomiędzy empiryzmem a racjonalizmem. Kant bowiem tłumaczył, że zmysły i rozum nie są całkowicie różnymi władzami poznawczymi. Mają one jedną wspólną własność – jest nią zdolność do wytworzenia kategorii apriorycznej. 7. Etyka Kanta. Dobrem najwyższym był obowiązek – etyka. Imperatywy Kanta: - imperatyw hipotetyczny – to taki nakaz, do którego możemy się zastosować, ale nie musimy. - imperatyw kategoryczny – to zalecenie Kanta, abyśmy zawsze, kiedy decydujemy się na pewien rodzaj postępowania, zastanowili się, czy chcielibyśmy, aby tak postępowali także inni. - imperatyw praktyczny – postępuj zawsze tak, aby Twoje człowieczeństwo było zawsze celem, nigdy tylko środkiem. Pisał Kant o sądzie smaku. Był on podstawowym pojęciem estetyki XVIII wieku. Kant pisał, że ten sąd smaku jest subiektywny, ale także konieczny i powszechny. Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770 – 1831) – filozof niemiecki. 1. „Fenomenologia ducha” – największe dzieło. Wykłady Hegla zostały opublikowane z następujących dziedzin: filozofia państwa, filozofia prawa, filozofia religii, filozofia sztuki, filozofia dziejów, logika. Rok 1831, czyli data śmierci Hegla, jest datą wyznaczającą początek filozofii współczesnej. Na ten rok początek filozofii współczesnej wyznacza Tatarkiewicz, który we wstępie do III tomu „Historii filozofii” pisze, że wraz ze śmiercią Hegla skończyła się filozofia na dawny sposób uprawiana. Ponadto – zaraz po śmierci Hegla powstały dwa kierunki bezpośrednio należące do filozofii współczesnej: pozytywizm i marksizm. 2. Charakterystyka filozofii Hegla. Poglądy ontologiczne Hegla – na pytanie „Czym jest byt?” Hegel odpowiada następująco, że byt jest tożsamy z myślą (byt = myśl), a jeśli tak, to natura tego bytu jest naturą pojęciową (natura jest pojęciem). Hegel byt tożsamy z myślą mającą naturę pojęciową nazwał ideą absolutną. Byt ten ma naturę logiczną, bo jest tym samym co pojęcie i ma naturę ewolucyjną, tzn. podlega on nieustannym zmianom. Opis zmian tej idei absolutnej nazywany jest triadą heglowską. W swoim rozwoju byt ten przechodzi przez trzy fazy rozwojowe – stąd triada. I faza – teza II faza – antyteza III faza – synteza Każdej tezie można przypisać zaprzeczenie, czyli antytezę. Z nich wyłania się synteza, która stawia tezę następnego ciągu rozwojowego. Teza – byt przyjmuje postać pojęcia --- etap logiczny w rozwoju idei absolutnej Antytezą jest u Hegla przyroda --- etap przyrodniczy w rozwoju idei absolutnej Synteza – pojęcie ducha --- etap społeczny w rozwoju idei absolutnej – ten etap rozwoju przechodzi przez trzy etapy: - teza – duch subiektywny - antyteza – duch obiektywny - synteza – duch absolutny Duch subiektywny – przejawia się w świadomości jednostkowej. Duch obiektywny – formami przejawiania się są: prawo, państwo i moralność. Duch absolutny – formy przejawiania się to: sztuka, religia i filozofia.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plgbp.keep.pl
|
