Firma kupca jednoosobowego i spółek handlowych-[ www.potrzebujegotowki.pl ], analiza, Analiza i Ekonomia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
www.student.e-tools.pl Firma kupca jednoosobowego i spółek handlowych. I. Pojęcie firmy i oznaczenie firmy nowo powstałej (pierwotnej). Firma – nazwisko lub nazwa, pod którą dana osoba prowadzi przedsiębiorstwo handlowe czy działalność zawodową uważaną za handlową. Firma ma na celu zindywidualizowanie działalności konkretnej osoby fizycznej lub prawnej w obrocie gospodarczym przez powiązanie jej z określonym przedsiębiorstwem czy przedmiotem stałej działalności. Firma wiąże się w sposób nierozerwalny z przedsiębiorstwem lub określoną działalnością zawodową. Związek ten przejawia się w tym, że: a) firma nie może powstać bez określonego przedsiębiorstwa czy bez powiązania z określonym przedmiotem działalności b) nie ma możliwości samego przekazania firmy bez przeniesienia tej podstawy, dla której powstała jako firma pierwotna W pojęciu firmy wyróżnia się dwa elementy: 1) wartość majątkowa – wynika ze związku firmy z określonym przedmiotem stałej działalności gospodarczej i wyraża się w stosowaniu firmy w obrocie gospodarczym w formie jej zamieszczenia na szyldach, towarach czy pieczątkach 2) nazwa – pod którą dana osoba zaciąga zobowiązania w obrocie handlowym( zawiera umowę, podpisuje weksle), jak również występuje w sądzie. Firma w ściśle prawnym znaczeniu tego słowa zawiera obydwa przedstawione elementy. Tak rozumiana firma występuje w tych systemach prawnych, które mają rozbudowane przepisy prawne o firmie Należą do nich RFN i Szwajcaria. Znalazło to nawet formalny wyraz w kodeksie handlowym z 1897r. w sformułowaniu, że „ firma kupca jest nazwą, pod którą prowadzi on swoje interesy i składa podpis. Kupiec może pozywać lub być pozwanym do sądu pod swoją firmą.” W takim ujęciu firmy szczególnego znaczenia nabiera drugi z wymienionych elementów, tzn. dokonywanie czynności prawnych pod daną nazwą. Pojęcia firmy można również używać tylko w znaczeniu pierwszego z elementów ( prawo francuskie i angielskie). W tym przypadku brak jest jednak odrębnych przepisów na temat firmy, a zasady, jakie są do niej stosowane, mają swą podstawę w orzecznictwie czy precedensach sądowych. W tych systemach prawnych związek firmy z osobą prowadzącą przedsiębiorstwo pod daną firmą jest znacznie słabszy niż w prawie RFN czy Szwajcarii. W RFN i Szwajcarii używa się terminu „firma”, natomiast we Francji, Wielkiej Brytanii i USA zamiast terminu „firma” używa się określenia „nazwa handlowa”. Pozostałe systemy prawne nie wprowadzają tego typu rozróżnień. W RFN i Szwajcarii kupiec jednoosobowy ma zarówno nazwisko cywilne (własne), jak i firmę. Natomiast w przypadku spółek handlowych występuje tylko firma. We Francji rozróżnia się nazwisko cywilne i firmę zarówno w odniesieniu do osób fizycznych, jak i spółek handlowych. Przy oznaczeniu firmy należy rozróżnić: a) podstawowa, niezbędna treść b) pozostałe dodatkowe określenia nawiązujące najczęściej do rozmiarów przedmiotu działalności przedsiębiorstwa, które mają z zasady na celu zwiększenie atrakcyjności przedsiębiorstwa na danym rynku. Przy oznaczeniu firmy mogą występować różne wymogi, w zależności od tego, czy chodzi o nowo powstającą firmę, czyli firmę pierwotną, czy o firmę, którą nabywa się w obrocie od innych osób, firmę wtórną. Ze względu na sposób oznaczenia rozróżnia się: 1) firmy osobowe – najczęściej oznaczone nazwiskiem osób fizycznych 2) firmy przedmiotowe – biorą za podstawę jakiś element z przedmiotu działalności przedsiębiorstwa Prawa francuskie, angielskie i prawa stanowe USA przy firmie pierwotnej kupca czy osoby trudniącej się handlem indywidualnie nie stawiają specjalnie wymagań w sprawie niezbędnych elementów oznaczenia firmy. Firmy mogą mieć zarówno charakter osobowy, jak i przedmiotowy. Dowolne oznaczenie dla firmy mogą również przyjmować osoby fizyczne trudniące się handlem indywidualnie w Wielkiej Brytanii i USA. Zasada firm prawdziwych – tzn. takich, które są oznaczone rzeczywistym nazwiskiem kupca bądź osoby prowadzącej przedsiębiorstwo metodami kupieckimi – obowiązuje przy pierwotnych firmach kupców jednoosobowych w RFN i Szwajcarii. Prawo RFN wymaga, aby nazwisko było podane, z co najmniej jednym imieniem. W prawie szwajcarskim wystarczy umieszczenie w firmie samego nazwiska. Włoski kodeks cywilny wymaga zamieszczenia w określeniu firmy nazwiska przedsiębiorcy lub co najmniej pierwszych liter nazwiska. Firma spółek osobowych –występuje tu zasadnicza zbieżność ze sposobem określania firm kupców jednoosobowych. W Wielkiej Brytanii w wypadku firmy nieprawdziwej obowiązuje zasada zamieszczania i wywieszania rzeczywistych nazwisk wspólników, ( jeśli jest ich więcej niż 20 wystarczy lista nazwisk dostępna w siedzibie spółki). W USA w większości stanów zakazane jest zamieszczanie w nazwie handlowej zwrotu „& Company”, w taki sposób, który sprawiałby wrażenie, że spółka jest korporacją. Francuska firma może być dowolnie określona, co do treści zarówno przy spółce jawnej, jak i komandytowej. Firmy spółek kapitałowych mają najczęściej w praktyce charakter firm przedmiotowych. W zasadzie wszystkie systemy prawne dopuszczają możliwość wyboru między oznaczeniem przedmiotowym i osobowym. W Wielkiej Brytanii, USA i Francji firmy są jak w poprzednich przypadkach w dowolny sposób określane przez same spółki kapitałowe na potrzeby prowadzonych przez nie przedsiębiorstw. Kraje te przewidują natomiast szereg zasad ustalania nazw cywilnych takich spółek jako osób prawnych. Państwa, które jak RFN czy Szwajcaria wymagają niezbędnej treści oznaczenia firmy, zajmują się również w swych przepisach dodatkowymi sformułowaniami wprowadzanymi do firmy. Te dodatkowe oznaczenia służą bliższemu opisaniu osób wymienionych w treści przewidzianej przez prawo, wskazują na charakter przedsiębiorstwa lub są po prostu tzw. zwrotami z zakresu fantazji. Przy ich wprowadzaniu należy pamiętać o tym, aby treść firmy odpowiadała prawdzie i nie wprowadzała w błąd. Oznaczenia firm mogą się składać wyłącznie ze słów. Do firm nie można wprowadzać żadnych znaków o charakterze obrazkowym. W firmie mogą z zasadzie pojawiać się słowa obce, pod warunkiem, że weszły do języka miejscowego. Obowiązuje zakaz używania w firmie słów czy określeń, które naruszają porządek publiczny czy dobre obyczaje. II. Prawo do firmy (nazwy handlowej). Prawo do firmy, czy nazwy handlowej, może mieć: 1) osoba prowadząca w sposób zawodowy działalność handlową, albo 2) tylko taka osoba, która ma w danym systemie prawnym kwalifikacje kupca lub prowadzi przedsiębiorstwo o charakterze kupieckim Pierwsze rozwiązanie przyjęto w Wielkiej Brytanii i USA, gdzie nazwę handlową ma każda osoba prowadząca przedsiębiorstwo, bez względu na jego charakter. Natomiast drugie rozwiązanie obowiązuje w państwach Europy kontynentalnej. We Francji prawo do posiadania firmy przysługuje każdej osobie mającej kwalifikację kupca a w Szwajcarii – każdemu, kto prowadzi przedsiębiorstwo o charakterze kupieckim. W RFN prawo do posiadania firmy ma tylko kupiec pełny. Prawo i doktryna RFN wyraźnie odmawiają kupcom drobnym prawa do posiadania firmy. Kupiec drobny w obrocie prawnym ma prawo występować jedynie pod swym cywilnym nazwiskiem. Prawo do firmy można nabyć w sposób: a) pierwotny – poprzez wpisanie do rejestru, jak i samo posługiwanie się firmą zgodną z prawem b) pochodny – na podstawie aktu zbycia prawa do firmy ze strony osoby ostatnio z niego korzystającej bądź na skutek dziedziczenia We Francji, Wielkiej Brytanii i USA prawo do nazwy handlowej nabywa się wyłącznie przez sam fakt używania określonej nazwy czy nazwiska w związku z prowadzonym przez siebie przedsiębiorstwem. W państwach tych nie wymaga się zatem dokonania jakiegokolwiek aktu formalnego, zwłaszcza typu rejestracji, do nabycia prawa do nazwy handlowej. W RFN pierwotny sposób nabycia prawa do firmy zależy od rodzaju kupca pełnego (kupiec z musu i kupiec z powinności). Wszystkie systemy prawne przyjmują zasadę, że dla danego przedsiębiorstwa można mieć tylko jedną firmę lub nazwę handlową ( tzw. zasada jedności firmy). Oddziały danego przedsiębiorstwa mogą mieć własne firmy, ale w rdzeniu ich oznaczenia musi być zachowana firma przedsiębiorstwa macierzystego. Pochodne nabycie prawa do firmy wiąże się z zasadą, według której firma może być przeniesiona na inną osobę tylko razem z przedsiębiorstwem. Najmniej ta zasada ugruntowana jest w praktyce i orzecznictwie francuskim, najbardziej w RFN i we Włoszech, gdzie została ujęta w przepisach prawnych. Natomiast w Wielkiej Brytanii i USA trudno jest w ogóle mówić o jej występowaniu. W RFN, Włoszech i Szwajcarii samo przeniesienie przedsiębiorstwa nie oznacza przejścia prawa do firmy na inną osobę. Firma nabyta w sposób pochodny ma charakter tzw. firmy wtórnej. Regulacja spraw związanych z firmą wtórną zależy w dużej mierze od tego, w jaki sposób w danym państwie obowiązuje zasada prawdziwości firmy. Treść tej zasady sprowadza się do wymogu zgodności oznaczenia firmy z rzeczywistością, która może być rozpatrywana w trzech aspektach: 1) rzeczywisty charakter i rozmiary przedsiębiorstwa 2) stosunek firmy do rzeczywistego właściciela przedsiębiorstwa 3) sposób ustalania, czy firma została utworzona przez osobę, która się nią posługuje. W RFN i Szwajcarii przy zakładaniu firmy pierwotnej obowiązuje wymóg zamieszczania w firmie rzeczywistego nazwiska właściciela przedsiębiorstwa. Jest to konsekwencja znaczenia firmy jako nazwy, pod którą zaciąga się zobowiązania w związku z prowadzeniem określonego przedsiębiorstwa. Natomiast we Francji, Wielkiej Brytanii i USA nie ma potrzeby zamieszczania w nazwie handlowej rzeczywistego nazwiska właściciela, ponieważ niezależnie od tego, czy do takiego zamieszczenia dojdzie, zobowiązania wynikające z zawodowej działalności handlowej trzeba zawsze zaciągać pod nazwiskiem cywilnym. Najwięcej problemów rodzi przestrzeganie zasady prawdziwości w przypadku firm wtórnych. Od tych problemów wolne są tylko prawa tych państw, które bądź konsekwentnie stosują te same zasady przy firmie wtórnej, co i pierwotnej (Wielka Brytania i USA), bądź tez wymóg zgodności firmy z nazwiskiem rzeczywistego właściciela przedsiębiorstwa odnoszą jedynie do firm pierwotnych (RFN). Orzecznictwo sądów francuskich wykształciło szczególne rozwiązanie. Stosując w zasadzie pełną dowolność oznaczania firmy pierwotnej, w przypadku firmy wtórnej nabywca firmy musi w firmie zaznaczyć, że ma ona charakter pochodny. Jednocześnie nabywca jest zobowiązany do uzupełnienia oznaczenia firmy swoim nazwiskiem cywilnym. Niezależnie od tego obowiązuje zasada, że przeniesienie nie ma charakteru ostatecznego. Prawo szwajcarskie dąży do zabezpieczenia zasady prawdziwości firmy zarówno przy firmie pierwotnej, jak i wtórnej. Nabywca przedsiębiorstwa jest zobowiązany do przestrzegania postanowień o tworzeniu i posługiwaniu się firmą. Zachowanie dotychczasowego oznaczenia firmy jest możliwe tylko wtedy, gdy nie wprowadza ono w błąd co do charakteru i rzeczywistych rozmiarów przedsiębiorstwa. Stąd przejęcie firmy spółki handlowej przez kupca jednoosobowego będzie zawsze wymagało odpowiedniej zmiany. W prawie francuskim, angielskim i prawach stanowych USA najbardziej typowym sposobem wygaśnięcia prawa do firmy jest zaprzestanie posługiwania się danym oznaczeniem w obrocie handlowym. W przypadku prawa do firmy, którego podstawą jest wpis do rejestru, wygaśnięcie następuje w wyniku wykreślenia z rejestru. III. Ochrona prawa do firmy. Firma stanowi w obrocie pewną wartość zarówno majątkową (we wszystkich systemach prawnych), jak i osobistą (RFN, Szwajcaria). Stąd prawo do korzystania z firmy jest chronione przez wszystkie systemy prawne. W prawie angielskim nie wykształciła się zasada, według której osoba, która nabyła prawo do firmy, może bez względu na okoliczności zakazać wszystkim pozostałym osobom posługiwania się w przyszłości taką samą czy mogącą wprowadzić w błąd nazwą handlową. We Francji osoba, która jako pierwsza zastosowała określoną nazwę dla oznaczenia swego przedsiębiorstwa, korzysta z ochrony swej nazwy handlowej przed myleniem jej na rynku z później ustanowionymi firmami o identycznym brzmieniu lub stanowiącymi przykład naśladownictwa. Prawo do firmy jest zatem chronione we Francji tylko wtedy, gdy zachodzi niebezpieczeństwo pomylenia na rynku jednych firm z drugimi. Prawo to wyznacza terytorialny i przedmiotowy zakres ochrony prawa do nazw handlowych we Francji. Ochrona obejmuje tylko właścicieli przedsiębiorstw, których taki sam lub zbliżony przedmiot działalności stwarza niebezpieczeństwo mylenia firm. Praktyka sądów francuskich wykształciła dwie sytuacje stanowiące naruszenie prawa do firmy: a) posługiwanie się firmą identyczną b) podrabianie cudzej firmy. Ochrony prawa do firmy dochodzi się we Francji na podstawie skargi z tytułu nieuczciwej konkurencji. W Szwajcarii można wyróżnić kilka rodzajów ochrony prawa do firmy: a) specjalna ochrona prawa do firmy – przewidziana dla firm wpisanych do rejestru handlowego; przez wpis do rejestru handlowego dana osoba nabywa prawo do wyłącznego korzystania z określonej firmy; zarówno to prawo jak i jego specjalna ochrona mają różny zasięg terytorialny, w zależności od tego czy firma ma oznaczenie przedmiotowe czy osobowe b) ochrona prawa do firmy, które się nabyło jako dobro osobiste w wyniku rzeczywistego używania firmy bez rejestracji – korzysta z niego każda osoba, która nabyła prawo do firmy przez używanie jej zgodnie z prawem. Ochrona ta działa na terytorium całej Szwajcarii i nie ma ona charakteru wyłącznego c) pośrednia ochrona prawa do firmy oparta na zasadach zwalczania nieuczciwej konkurencji Właściwością prawa szwajcarskiego jest istnienie przepisów, które przewidują administracyjną kontrolę przestrzegania zasad, na których opiera się ustalenie firm. Kontrolę tę sprawują urzędy rejestrowe. W RFN przyjęto, że prawo do firmy jest w taki sam sposób, jak prawo do nazwiska czy własności prawem podmiotowym bezwzględnym. Wynika to z ujęcia firmy jako nazwiska kupca. Prawo kupca do jego firmy jest skuteczne wobec wszystkich osób i korzysta z takiej samej ochrony, jak każde inne prawo o charakterze wyłącznym. Prawo RFN jest szczególnie bogate, jeżeli chodzi o podstawy i rodzaje ochrony prawa do firm (kodeks handlowy, postanowienia kodeksy cywilnego, specjalne ustawy, tj. ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z 1909r.-ważną cechą ochrony firmy na podstawie tej ustawy jest brak jej przestrzennego ograniczenia- oraz ustawa o znakach towarowych z 1968r) Kodeks handlowy ustalił zasadę wyłączności firmy przez przyjęcie postanowienia, według którego każda nowa firma musi się wyraźnie różnić od firm już istniejących w tej samej miejscowości czy gminie i wpisanych do rejestru handlowego. Ochrona oparta na zasadzie wyłączności dotyczy tylko ochrony przed używaniem firm, które nie różnią się między sobą wyraźnie na ograniczonym terytorialnie obszarze. Kodeks handlowy przewiduje jeszcze dwa rodzaje ochrony prawa do firmy: - ochrona o charakterze cywilnoprawnym, której podstawą jest szeroko ujęta klauzula, według której każda osoba, której prawa zostały naruszone przez bezprawne używanie firmy, może wystąpić ze skargą przeciw osobie winnej naruszenia tych praw o zaprzestanie dalszego posługiwania się firmą - ochrona przed naruszeniem przepisów o firmie sprawowana przez sądy rejonowe (ochrona publiczne) – według kodeksu handlowego, kto bezprawnie używa firmy, zostanie zmuszony przez sąd rejonowy za pomocą kar porządkowych do zaprzestania posługiwania się nią. Osoba, której prawo do firmy zostało naruszone, ma prawo wnieść skargę o zaprzestanie dalszego posługiwania się firmą i wykreślenie jej z rejestru, jeżeli została już ona zarejestrowana. W przypadku zawinionego naruszenia prawa do firmy, przysługuje jej również roszczenie o odszkodowanie. ...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plgbp.keep.pl
|
